Cerita Rakyat "NAGE DEDAUP" Bg.-18
CERITE NAGE DEDAUP EDISI “PERSIAPAN TUNANGAN PANGERAN NAGE PARBU MILIH NGAH PUTRI NAGE DAGHE PUTEH”
Udim makan siang, ngah diteruskan jamuan buah2an di ruang sebelah, dik tehase lah petang pule akhi, Nage Dedaup, ngumung ngah nage Inim…Pamande nage Inim, calon warangan, ye terhormat ngah gile hormat ye tekenal n’dak gulih saje, ye tetap mulye, ngah n’dak begayah saje…akhini lah petang mataghi lah ndak beguyur besimbun di bukit Balai tu,…tande n’dik kah lame aghi kah malam lah…sesui pemukatan kite di badah mandi, ngah diulangi waktu majuh siang tadi…aku n’dak besiap-siap…ngumpulkah rakyat marge dedaup ni..n’dik acare malam kele…, antare nengagh ngah dide…maklum lah kekenyangan…nage Inim, n’jawab teserah ngah kabah…kalu ndak rami ape cukup kite saje ye ade di sini, aku nurut saje kabah tuan rumah, mpuk calon warangan, anye aku ni tamu…Au... kate nage Dedaup,…dide pule n’dak rami menangh, anye masih n’dak disiapkah…kalu kite maluan ngah tamu nage lain, ye kah datang…tadi siang waktu kite makan…lah ku ajungkah pangeran nage Jokoh Jeghing, ngundang nage...ye lah ku catat tu…laporan dari Pangeran Jokoh Jeghing…undangan lah sampa gale... katenye besedie gale datang ke Danau Deduhuk ni, ape lagi kalu acerenye malam…dik bedie hambatan di jalan, para nage ye diundang kah langsung terbang kesini n’dik perlu nunggu ayik rawang.
Au…kalu luk itu, n’juklah tawu gale jurai mah kabah di marge Dedaup ni…kate nage Inim…, dengan sekali lengkingan, suaghe nage dedaup ye tekenal luk suaghe gunung meletus…tedengagh gale li jungku-jungku anak belai nage marge Dedaup…, anye mpuk suaghe se bias itu, rupenye ndik keruan li Nage Ugan ngah Nage Lematang…rupenye nage senior due ikuk ni lah bejelintukan, tetiduk sambail nguruk ngah mulutnye benjantuian ngeluaghkah aik liuw, biase nage kalu lah kekenyangan majuh, same ngah sawe kekenyangan, di bambab ngah batu besak ndik kah bangun. Kalu nage2 mude ngadekah acere tesendiri di tebat Keraton parak sawah abas guru, katenye niru adat manusie, kalu ade ye n’dak betunakan bujang gadis ngadekah acare ningku’an.
N’dik behape lame, datang galelah para jungku Anak Belai marge nage dedaup…Nage Padang Rigis, datang, nage Kapitan palak Sijat datang pule, nage Talang Berangin, ngah nage Perencul sempak datang, nage Siring Agung, nage Remaya, nage Matang Pauh juge datang…hampir seluruh nage di marge Dedaup datang…anye ade beberape nage ye ngirimkah isarat minta ma’af, n’dik pacak datang karne banyak urusan di badahe, temasuk nage Batu Suarau, nage Sungai Aik Betung ngah Nage Peghapaw… kalu nage Peghapaw ni jarang datang…agak gengsi tinggi…die merase Keturunan Nage Tetuwe di daerah marge Dedaup ni…, menurut tembe, Peghapaw, badah betendak petame kali nage-nage grot keturunan Sriwijaya dikale, di catatan li I Tsing jeme calak jak di Tingkok, ye tinggal di Sriwijaya selame enam minggu, nuliskah bahwe penguase nage Sriwijaye la ade ye nyusup ke ulu aik badahe betendak di Peghapaw, mpai die bekembang biak sampai ke ulu tulung tu, cerite lengkapnye bacelah di prasasti Kedukan Bukit di Plimbang,…anye secare adat marge, bukan keturuan anak meraje….ye keturunan meraje n’lah nage dedaup, keturunan anak meraje ye lainye…luk nage, Tanjuw Agung, Nage Tanjuw Laut, ngah nage Dusun Mutung, …Nage Tanjuw Laut, lah lame n’dik balik di merantau…entah badahe m’bak kini dimane…n’dik pernah setawalan agi,…menurut kabar angin, lah merantau ke luar negeri, n’jadi pengawal pribadi nage Mundalle di Afrika sane…..nage ye di pantau li nage Dedaup, n’dik jadikah agukan ni, tutuanye dalam penagean marge Dedaup di sebut Nage Anak Belai. Tugasnye n’die basah keghing di badah meraje.
Kepade nage-nage Anak Belai ye lah datang…nage Dedaup ucapkah terime kaseh…sekaligus nyampaikah maksud kekendaanye…ye n’dak bagukan malam kele, kerje ni gupuh, amu istilah bangse manusie “la n’dak temising mpai n’dak m’buat badahe, Nage Dedaup ngah Permaisurinye lah lintang pusur, n’dik keruan tuape n’dak di tatap, ape lagi kalu petame kali, ngagukah anak tunggu tubang, banyak randaian acarenye, mangkenye die minta ngah raje Anak Belai nyiapkah badah reramian ngah jamuan malam kele temasuk acare hiburannye…, maklum nage Dedaup kalu di marge ini…die raje seluruh nage…kalu die lah ngajung, pasti dituruti kekendaanye li nage2 ye lain se marge dedaup…., n’dik ngatur penggawian ni…kate nage dedaup…aku serahkah ngah nage Jokoh Jeghing, ye urusan dapuw pacaklah bininye ye ngatur nye, die ni lah beberape aghi, ade di sini, melayani tamu-tamu nage senior ngah rumbunganye, ngah pule lah keruan li die nage ye kah datang, nungku’i jehuman agukan kite ni, tuape kah digawikah, teserah ngah Nage Jokoh Jeghing, urusan kepanitiaan aku serahkan bulat-bulat ngah kamu banyak ni, ye n’dak di didulukah digawikah, lah keruan gale li Nage Jokoh Jeghing, die lah biase n’jadi tue aguk’an…aku pesankah ngah kamu ni jangan ade ye kecul, Nage Dedaup udim ngumung langsung kisit, die n’dak nyiapkah ye lainnye agi.
Au…kate nage Anak Belai…hampir sehempak ngumung, sambil nunduk ngah bejapih, takut nengaghi umungan Nage Dedaup, ye tekenal sakti ngah tutuan meraje tu…Udimtu Nage Jokoh Jeghing ye di parak’i bininye saje, langsung Ngumung…Tuape ye di umungkah li ye Mulye Nage Dedaup tadi…lah keruan gale li kite…mulai m’bak kini kite langsung kerje….dide sampai itungan jam..lah biris gale…sesuai ngah kekendaan Nage Dedaup…inilah bidahe ngah bangse manusie…kalu diajak gutung ruyung badah kekaguaan, pacak be minggu-minggu, mulai jak bibiye ngambik buluh, paginye ngulang agi ngambik puntung, udimtu ngambik tak’gulai ke rantau, mpai mula’i negakkan bangsal, ngiluk’i ghaghang, ngah nupang ghumah, mbuat pancuw, nyiapkah badah n’jembelih perbiye, dide udim-udim, kalu diitung-itung lah abis waktu sebulan sampai udim kagukan, anye disitulah ribangnye, ngumpul jurai besak bangse manusie, tekakak-tekikik ribang gale, kesempatan rumbungan m’batang aguk beghadu ngah makan liot, ngah ngudut rukuk iluk, ye disiapkah tuan agu’an, biasenye ye jeme di pucuk nghumah ngaji, tahlil ngah bedo’a, ye m’batang agu’ni, ye diadakkah anak kandang, bepakpuk main Gap balak nam, ngah jenderalan, sambil begantungan niuw di liagh nadekah die kalah, sambil nengaghi kalu ade ye mantau n’dak tambahi nasi ngah gulai ye n’dak batak ke pucuk, ngah ngajung pantauan agi, pukuknye dik betiduk, badan lah becikat ngah mate la abang keasapan, udim bagu’an, banyak ye mintak ughut jaghe, ade pule ye lah gering panas dingin te demam takaranye, anye di badah lain die kadang-kadang jadi raje pule, ngatur agukan mangke dide becele, kalu badah bagukan tu, ghumah kelawai atau peibunganye.
Nah itulah bidahe ngah marge nage ni, kalu bangse nage kalu lah tutuan anak belai tetap jadi anak belai, ye tutuan meraje tetap jadi meraje se panjang mase…, Pacak pindah jabatan kalu die menang belage. Itulah mangke Nage Dedaup ni, nekad n’dak ngajak nage Musi ye nuan sungai besak ngah grot kiamat tu. Mangke die pacak naik tahtah raje di raje sriwijaye, ye tekenal sampai ke mance negare.
Ai…ning, alangkah lamenye nage Dedaup ni, n’dik belage-belage…panjang kiamat cirite kamu ni..kudai Cung…kalu die lah belage…tamat ceritenye…masih banyak pembace ye n’dak minta sambung agi…(alias bersambung)
Udim makan siang, ngah diteruskan jamuan buah2an di ruang sebelah, dik tehase lah petang pule akhi, Nage Dedaup, ngumung ngah nage Inim…Pamande nage Inim, calon warangan, ye terhormat ngah gile hormat ye tekenal n’dak gulih saje, ye tetap mulye, ngah n’dak begayah saje…akhini lah petang mataghi lah ndak beguyur besimbun di bukit Balai tu,…tande n’dik kah lame aghi kah malam lah…sesui pemukatan kite di badah mandi, ngah diulangi waktu majuh siang tadi…aku n’dak besiap-siap…ngumpulkah rakyat marge dedaup ni..n’dik acare malam kele…, antare nengagh ngah dide…maklum lah kekenyangan…nage Inim, n’jawab teserah ngah kabah…kalu ndak rami ape cukup kite saje ye ade di sini, aku nurut saje kabah tuan rumah, mpuk calon warangan, anye aku ni tamu…Au... kate nage Dedaup,…dide pule n’dak rami menangh, anye masih n’dak disiapkah…kalu kite maluan ngah tamu nage lain, ye kah datang…tadi siang waktu kite makan…lah ku ajungkah pangeran nage Jokoh Jeghing, ngundang nage...ye lah ku catat tu…laporan dari Pangeran Jokoh Jeghing…undangan lah sampa gale... katenye besedie gale datang ke Danau Deduhuk ni, ape lagi kalu acerenye malam…dik bedie hambatan di jalan, para nage ye diundang kah langsung terbang kesini n’dik perlu nunggu ayik rawang.
Au…kalu luk itu, n’juklah tawu gale jurai mah kabah di marge Dedaup ni…kate nage Inim…, dengan sekali lengkingan, suaghe nage dedaup ye tekenal luk suaghe gunung meletus…tedengagh gale li jungku-jungku anak belai nage marge Dedaup…, anye mpuk suaghe se bias itu, rupenye ndik keruan li Nage Ugan ngah Nage Lematang…rupenye nage senior due ikuk ni lah bejelintukan, tetiduk sambail nguruk ngah mulutnye benjantuian ngeluaghkah aik liuw, biase nage kalu lah kekenyangan majuh, same ngah sawe kekenyangan, di bambab ngah batu besak ndik kah bangun. Kalu nage2 mude ngadekah acere tesendiri di tebat Keraton parak sawah abas guru, katenye niru adat manusie, kalu ade ye n’dak betunakan bujang gadis ngadekah acare ningku’an.
N’dik behape lame, datang galelah para jungku Anak Belai marge nage dedaup…Nage Padang Rigis, datang, nage Kapitan palak Sijat datang pule, nage Talang Berangin, ngah nage Perencul sempak datang, nage Siring Agung, nage Remaya, nage Matang Pauh juge datang…hampir seluruh nage di marge Dedaup datang…anye ade beberape nage ye ngirimkah isarat minta ma’af, n’dik pacak datang karne banyak urusan di badahe, temasuk nage Batu Suarau, nage Sungai Aik Betung ngah Nage Peghapaw… kalu nage Peghapaw ni jarang datang…agak gengsi tinggi…die merase Keturunan Nage Tetuwe di daerah marge Dedaup ni…, menurut tembe, Peghapaw, badah betendak petame kali nage-nage grot keturunan Sriwijaya dikale, di catatan li I Tsing jeme calak jak di Tingkok, ye tinggal di Sriwijaya selame enam minggu, nuliskah bahwe penguase nage Sriwijaye la ade ye nyusup ke ulu aik badahe betendak di Peghapaw, mpai die bekembang biak sampai ke ulu tulung tu, cerite lengkapnye bacelah di prasasti Kedukan Bukit di Plimbang,…anye secare adat marge, bukan keturuan anak meraje….ye keturunan meraje n’lah nage dedaup, keturunan anak meraje ye lainye…luk nage, Tanjuw Agung, Nage Tanjuw Laut, ngah nage Dusun Mutung, …Nage Tanjuw Laut, lah lame n’dik balik di merantau…entah badahe m’bak kini dimane…n’dik pernah setawalan agi,…menurut kabar angin, lah merantau ke luar negeri, n’jadi pengawal pribadi nage Mundalle di Afrika sane…..nage ye di pantau li nage Dedaup, n’dik jadikah agukan ni, tutuanye dalam penagean marge Dedaup di sebut Nage Anak Belai. Tugasnye n’die basah keghing di badah meraje.
Kepade nage-nage Anak Belai ye lah datang…nage Dedaup ucapkah terime kaseh…sekaligus nyampaikah maksud kekendaanye…ye n’dak bagukan malam kele, kerje ni gupuh, amu istilah bangse manusie “la n’dak temising mpai n’dak m’buat badahe, Nage Dedaup ngah Permaisurinye lah lintang pusur, n’dik keruan tuape n’dak di tatap, ape lagi kalu petame kali, ngagukah anak tunggu tubang, banyak randaian acarenye, mangkenye die minta ngah raje Anak Belai nyiapkah badah reramian ngah jamuan malam kele temasuk acare hiburannye…, maklum nage Dedaup kalu di marge ini…die raje seluruh nage…kalu die lah ngajung, pasti dituruti kekendaanye li nage2 ye lain se marge dedaup…., n’dik ngatur penggawian ni…kate nage dedaup…aku serahkah ngah nage Jokoh Jeghing, ye urusan dapuw pacaklah bininye ye ngatur nye, die ni lah beberape aghi, ade di sini, melayani tamu-tamu nage senior ngah rumbunganye, ngah pule lah keruan li die nage ye kah datang, nungku’i jehuman agukan kite ni, tuape kah digawikah, teserah ngah Nage Jokoh Jeghing, urusan kepanitiaan aku serahkan bulat-bulat ngah kamu banyak ni, ye n’dak di didulukah digawikah, lah keruan gale li Nage Jokoh Jeghing, die lah biase n’jadi tue aguk’an…aku pesankah ngah kamu ni jangan ade ye kecul, Nage Dedaup udim ngumung langsung kisit, die n’dak nyiapkah ye lainnye agi.
Au…kate nage Anak Belai…hampir sehempak ngumung, sambil nunduk ngah bejapih, takut nengaghi umungan Nage Dedaup, ye tekenal sakti ngah tutuan meraje tu…Udimtu Nage Jokoh Jeghing ye di parak’i bininye saje, langsung Ngumung…Tuape ye di umungkah li ye Mulye Nage Dedaup tadi…lah keruan gale li kite…mulai m’bak kini kite langsung kerje….dide sampai itungan jam..lah biris gale…sesuai ngah kekendaan Nage Dedaup…inilah bidahe ngah bangse manusie…kalu diajak gutung ruyung badah kekaguaan, pacak be minggu-minggu, mulai jak bibiye ngambik buluh, paginye ngulang agi ngambik puntung, udimtu ngambik tak’gulai ke rantau, mpai mula’i negakkan bangsal, ngiluk’i ghaghang, ngah nupang ghumah, mbuat pancuw, nyiapkah badah n’jembelih perbiye, dide udim-udim, kalu diitung-itung lah abis waktu sebulan sampai udim kagukan, anye disitulah ribangnye, ngumpul jurai besak bangse manusie, tekakak-tekikik ribang gale, kesempatan rumbungan m’batang aguk beghadu ngah makan liot, ngah ngudut rukuk iluk, ye disiapkah tuan agu’an, biasenye ye jeme di pucuk nghumah ngaji, tahlil ngah bedo’a, ye m’batang agu’ni, ye diadakkah anak kandang, bepakpuk main Gap balak nam, ngah jenderalan, sambil begantungan niuw di liagh nadekah die kalah, sambil nengaghi kalu ade ye mantau n’dak tambahi nasi ngah gulai ye n’dak batak ke pucuk, ngah ngajung pantauan agi, pukuknye dik betiduk, badan lah becikat ngah mate la abang keasapan, udim bagu’an, banyak ye mintak ughut jaghe, ade pule ye lah gering panas dingin te demam takaranye, anye di badah lain die kadang-kadang jadi raje pule, ngatur agukan mangke dide becele, kalu badah bagukan tu, ghumah kelawai atau peibunganye.
Nah itulah bidahe ngah marge nage ni, kalu bangse nage kalu lah tutuan anak belai tetap jadi anak belai, ye tutuan meraje tetap jadi meraje se panjang mase…, Pacak pindah jabatan kalu die menang belage. Itulah mangke Nage Dedaup ni, nekad n’dak ngajak nage Musi ye nuan sungai besak ngah grot kiamat tu. Mangke die pacak naik tahtah raje di raje sriwijaye, ye tekenal sampai ke mance negare.
Ai…ning, alangkah lamenye nage Dedaup ni, n’dik belage-belage…panjang kiamat cirite kamu ni..kudai Cung…kalu die lah belage…tamat ceritenye…masih banyak pembace ye n’dak minta sambung agi…(alias bersambung)
Komentar
Posting Komentar